1393/03/24 11:32:00
متن کامل کنفرانس خبری در جمع خبرنگاران داخلی و خارجی
نشست خبری رئیسجمهور با حضور رسانههای داخلی و خارجی در نهاد ریاست جمهوری برگزار شد.
محمود احمدی، اجرای این نشست را برعهده دارد.
مهمترین محورهای سخنان رئیس جمهور در این نشست خبری به شرح ذیل است:
رئیس جمهور سخنان خود را با تبریک میلاد امام زمان(عج) آغاز کرد. وی همچنین به ملت ایران و رهبر معظم انقلاب به مناسبت ۲۴ خرداد، سالروز انتخابات شکوهمند و تاثیرگذار سال گذشته تبریک گفت.
روحانی: در سال ۹۲ هم انتخابات ریاستجمهوری و هم شورای شهر برگزار شد که به اعضای شورا هم به خاطر بار اداره شهرها وبخشهای مورد نظر خودشان تبریک میگویم.
در واقع انتخابات سال گذشته، احیای اعتماد عمومی، آن سرمایه بزرگ اجتماعی، بود. در این سرمایه اجتماعی اولا مردم به خودشان اعتماد کردند؛ اعتماد کردند به رای خودشان، به نظر خودشان، به عمل خودشان، به حضور خودشان در یک انتخابات بسیار مهم و سرنوشتساز. ثانیاً مردم به نظام اعتماد کردند، اگر ملتی به نظام خودش، به صندوق آرای خود، به دولت خود اعتماد نداشته باشد و نداند که سرنوشت رأی او چیست و کجاست، از صبح زود پا نمیشود در صفهای طولانی رای بایستد و وقتی نوبت رایش میشود با لبخند و اقتدار رایش را در صندوق انداخته و بعدش نیز شکر و حمد خدا را به جای آورد و منتظر بماند تا از این صندوق چه فردی به عنوان منتخب مردم اعلام میشود.
سوم اینکه مردم به راهی که منتخب مردم اعلام کرده بود اعتماد کردند. اکثریت مردمی که در پای صندوق رای به راه تدبیر و امید و اعتدال و عقلانیت رای دادند، بدان معنا بود که این شعار را باور کردهاند، این راه را پذیرفتهاند و معتقدند در شرایط فعلی کشور، منطقه و جهان، تنها میانهروی و اعتدال و فاصله گرفتن از افراطی گری و خشونت میتواند مسیر را برای توسعه کشور، رفاه و بهبود معیشت مردم و عزت بیشتر ملت بزرگ ایران تامین و تضمین کند.
نکته دوم آنکه در انتخابات ۲۴ خرداد، مردم فهیم و شریف ایران خواستند به دنیا اعلام کنند که فشار، تحریم، تهدید، در مسیر اصلی مردم در آرمانهای این ملت تاثیرنخواهد گذاشت. اگر بالاترین هدف تحریمکنندگان و تهدیدکنندگان آن بود که مردم را از نظام جدا کنند، مردم در پای صندوق انتخابات اعلام کردند که ما از انقلاب، نظام و کشورمان و منافع کشورمان هرگز جدا نخواهیم شد و نمیتواند فشارها و تحریمها در اراده ملت بزرگی که سابقه تمدنیاش به هزاران سال قبل برمیگردد و از روز اول پیروزی انقلاب تا امروز در فراز و نشیبهای مختلف ایستادگی کرده، این ملت را نمیتوان از اهداف بلندش و آرمانهای مقدساش بازداشت.
روحانی گفت: انتخابات ۲۴ خرداد پیام مهمی برای افراط داشت. افراطیون خارج که فکر میکردند با فشار و تهدید ملتی را به زانو در میآورند و پیام به افراطگران داخل که فکر میکردند طرفداران فراوانی دارند و میتوانند راه افراط و خشونت را در کشور ادامه دهند. رئیس جمهور ادامه داد: انتخابات ۲۴ خرداد یک نه بزرگ به تندروان خارج کشور و افراطیون داخل کشور بود. پیام ۲۴ خرداد به جهان این بود که ملت ما راه اعتدال، راه آشتی، راه صلح و دوستی و راه تعامل با جهان و همچنین مسیر توسعهٔ متوازن هماهنگ پایدار را برگزیده و این مسیر مسیر دائمی برای ملت بزرگ ایران خواهد بود.
من در اینجا لازم میدانم از مقام معظم رهبری به دلیل رهنمودهایشان برای شکوهمند شدن انتخابات ۲۴ خرداد تشکر کنم. اگر رهنمودهایشان نبود و اگر اعلام نکرده بودند حتی آنها که از نظام و حکومت گله دارند اما به کشور علاقه دارند پای صندوق بیایند و اگر نگفته بودند که رای حق الناس است و اگر تصریح نکرده بودند که رهبری فقط یک رای دارد و هیچکس نمیداند آن رای متعلق به چه کسی است، و اگر نگفته بودند که ما در پی حماسه سیاسی هستیم، شاید چنین انتخابات شکوهمندی را ما تجربه نمیکردیم. هوشیاری مردم ما، بیداری مردم ما، ارشادات رهبری ما، همه دست به دست هم داد و البته بالاتر از همه عنایت خداوند، لطف خداوند، توجهات حضرت ولیعصر همه دست به دست هم داد و ملت بزرگ ما توانست پیروز انتخابات ۲۴ خرداد ۱۳۹۲ باشد.
این ملت، در صحنههای بعد هم بدون تردید پیروز خواهد شد و موفق خواهد شد همهٔ موانعی که دوستان نادان یا دشمنان پیش پای او گذاشتهاند را به کنار زده و راه تعالی را طی کند و ادامه دهد.
سوالات خبرنگاران و پاسخهای رئیسجمهور:
خبرنگار روزنامهتهران تایمز وقت خود را به روزنامه جمهوری اسلامی داد. خبرنگار روزنامه جمهوری اسلامی: در بدون ثبت نام شما و بعد از انتخاب شما، چالشهای مختلفی را کارشناسان پیش بینی میکردند. مصادیق این چالشها بخصوص در اقتصاد مشخص بود ولی در حوزه سیاست داخلی نمیشد مصادیقی مشخص کرد. به نظر میرسد متاسفانه همان چالشها در سیاست داخلی گریبانگیر دولت شده و برخی دنبال حاشیه سازی برای دولت شما هستند. برنامه شما برای نیفتادن در این حاشیهها چیست؟
روحانی: همانطور که دولت قبلاً شاید چند بار اعلام کرده، نقد مخصوصاً نقد سازنده، را دولت کاملا استقبال میکند. دولت خیلی دلش میخواهد هرکس حرف میزند با شناسنامه باشد. این به آن دلیل است که برخی نهادها، نهادهای ملی هستند، نهادهای ملی نمیتوانند کار حزبی انجام دهند. نهادهای ملی نمیتوانند اپوزیسیون دولت باشند. نهادهای ملی کارشان تلاش و خدمت به کل ملت، کشور و جامعه است. دولت، قوه مقننه، قوه قضائیه، نیروهای مسلح، شهرداریها، حوزههای علمیه، دانشگاهها، صداوسیما و… نهادهای عمومی و ملی هستند. اما احزاب و گروهها، من به وزارت ارشاد توصیه میکنم هر حزب و جناحی که دنبال رسانه است، به سرعت مجوز رسانه به او داده شود، تا مشخص شود هر رسانه متعلق به کدام حزب و گروه است. نباید نهادهای ملی کار حزبی را انجام دهند. کار رسانه حرفهای با جنگ روانی متفاوت است کاملا. لا اقل خود من و ماها بلدیم کار حرفهای و رسانه یعنی چه. از همه عزیزان خواهش میکنم چه حامیان و چه منتقدان و حتی مخالفان دولت با روزنامه، سایت یا هر رسانه دارند به نام شناسنامه و حزبشان انتقاد کنند و یک وقت از پول بیتالمال در مسیر دیگر استفاده نشود.
من به عنوان رئیس جمهور و مسئول اجرای قانون اساسی، با ادامه وضعیت که این یکسال چیزی نگفتم ولی بعدا خواهم گفت به عنوان وظیفه. اینکه عدهای دولت را در بخشهای مختلف به چالش میکشند، اگر واقعا این چالش به معنای آن است که ابهامی روشن شود خوب است. اگر بحثها به این معناست که میخواهند نقد کرده و راه بهتری پیش پای دولت بگذارند هم خوب است، اما اگر کسی دنبال مشغول کردن دولت و سنگ اندازی است تا حرکت ماشین دولت متوقف شود، این کار شایسته نیست و دولت هم خودش را مشغول نخواهد کرد. از قدیم به ما گفتند علیکم بالمتون لا بالحواشی. ما بر اساس متن وظیفه که قانون و قانون اساسی مشخص کرده حرکت میکنیم.
خبرنگار روزنامه آرمان: یک سال از حماسه ۲۴ خرداد گذشت و همه شاهد بودند که در مقابل هجمههای زودهنگام صبر پیشه کردید. در این یکسال فقط ۴۵ درصد فرمانداران تغییر کردند. بعضا مشاهده شد که عملکردشان با سیاستهای دولت همخوانی ندارد. آیا عوض نشدنشان برای جلوگیری از فشار مجلس است یا تدبیر دولت؟
روحانی: آنچه دولت در پی آن است این است که همه آنها که مسئولیت اجرایی را در استانها و بخشها برعهده دارند خود را مجری استراتژیهای اجرایی و چارچوبهای دولت متعهد بدانند. خب اگر کسی هست واقعا عمل میکند، کمک میکند، به وظیفه قانونی خود عمل میکنند. اگر دولت امروز اصرار دارد بر مساله اعتدال به دلیل آرای مردم است. اگر اصرار میکند بر عقلانیت و خرد جمعی بر این مبناست که مردم به خاطر همین شعارها به دولت رای دادند. بله نسبت به همه دولتهای اول گذشته، این دولت تغییراتش کمتر از همه است. قرار ما با همه استانداران این بوده که مبنا شایسته سالاری است و اصلی که برای ما مهم است اینکه فردی که کار را به عهده میگیرد بلد باشد و خدمت کند و افراطی اینور یا آنور نباشد. حالا اینکه به چه جناحی منتسب است خیلی برای این دولت اهمیت ندارد. در زیر سقف هیئت دولت هم میبینید که وزرا و معاونین، تقریبا از هر حزب وجناحی در دولت داریم. البته برخی همیشه معتقد بودند چنین دولت ترکیبی موفق نیست و باید یکدست باشد. البته من به این عقیده نداشتم و هر جا کار کردم اینجوری کار کردم. من از این نظر در ۱۰ ماه گذشته پشیمان نیستم اصلا.
در عین حال من به استاندارهای محترم توصیه میکنم که اگر مواردی وجود دارد از فرمانداران و بخشداران که معتقد به راه دولت نبوده یا مجری چارچوبهای دولت نیستند و یا شایستگی لازم را ندارند، برای تعویض یا تغییر آنها اقدام کنند.
خبرنگار لسآنجلس تایمز: من اخیرا در جمعی از دوستان منتقد شما شرکت کردم و گزارش نوشتم. نگرانی آنها این است که اگر در ۲۰ جولای یا ۳۰ تیر مذاکره به نتیجه برسد، نتیجهای برای اشتغال لشکر بیکاران و تحصیل کردگان ندارد و شکاف طبقات مرفه و نادار بیشتر خواهد شد. در نتیجه در ازای این مذاکرات چیزی نصیب لشکر بیکاران نشده. دیگر اینکه این گفتگو شایع شده که از اصحاب کلیساداران آمریکا کسی برای شما از طرف اوباما پیام آورده است.
روحانی: دو تا سوال که نشد؟
نسبت به مساله اولی که اشاره کردید، اگر میخواهیم برای اشتغال کاری کنیم، آن خیل بیکاران یا لشکر بیکاران یا جوانان عزیز منتظر شغل که عددشان بالاست و اکثرشان تحصیل کرده هستند، اتفاقا یکی از راههایش این است که مذاکرات به نتیجه برسد. چرا که اگر برسد تحریمها برداشته شده و سرمایه گذاری روانتر در ایران انجام میشود. اگر میخواهیم مساله بیکاری را حل کنیم با وام حل نمیشود با رشد اقتصادی حل میشود. در سال ۹۱ و حتی ۹۲، که البته در ۹۲ آمار ندادند هنوز، در ۹۱ رشد ما منفی بود. اول ۵.۸ بود که بعد تبدیل شد به -۶٫۷ یا ۶٫۸. حالا نزدیک ۷ است به هر حال. یعنی رشد منفی ما در سال ۹۱ چیزی نزدیک به منهای ۷ است. این رقم تکاندهندهای است. در سال ۹۲ هم ما خیلی دلمان میخواست که به هرحال منفی نشود. تلاش ما این است که در سال جاری رشد ما مثبت باشد و انشاءالله به این هدف خواهیم رسید.
اگر میخواهیم مساله بیکاری حل شده و اقتصاد و اشتغال رونق کند، راهش سرمایه و تکنولوژی است. دولت هم باید تلاش کند زمینه را مساعد کند برای اشتغال. نمیخواهم بگویم اگر تحریم ادامه یابد ما اشتغال را حل نخواهیم کرد. نمیخواهم بگویم تنها راه پایان تحریم است ولی پایان تحریم کمک میکند به این بحثی که مطرح کردید. اینکه اگر تحریمها برداشته شود یک عدهای پولدار میشود از غصههای بیجایی است که کشور را به عقب برده است. این یکی از مشکلات فرهنگی و بینشی ما بوده. همین حرف که یکی پولدار میشود اختلاف بیشتر میشود یعنی امنیت کافی به سرمایه دار نمیدهیم و یقهاش را میگیریم. این حرف کاملا باطل است. کاملا نادرست است. سرمایه گذاری آزاد است و فقط قانون حاکم است. جز قانون چیز دیگری را در این زمینه نمیپذیریم. بنابراین این دلنگرانی خیلی مبنای درستی نخواهد داشت. اما اینکه پیغام دریافت کرده باشم، توسط فردی، ما که هیچ کشیشی را و هیچ کاهنی را ندیدیم.
حالا اینکه خیلی مساله واضح باشد و همه بدانند، اگر بنا باشد بین من و اوباما پیامی رد و بدل شود، پیچیدگی اینطوری ندارد. او نامه مینویسد و من مینویسم. از ابتدای ریاست جمهوری او و من نامههایی و پیامهایی رد و بدل کردیم. ما اصلا مشکلی نداریم. راههای فراوانی-البته نه به عدد خلایق- رسمی و غیررسمی هست. بعلاوه اینکه معاونان وزارت خارجه ما در حال مذاکره هستند. و اگر پیامی باشد میدهند.
خبرنگار فارس: تبریک عرض میکنم اولین سالگرد پیروزی شما را. بخش تولید یکی از بخشهایی است که همواره مورد توجه شما و دولت بوده. با توجه به این مساله عدم تفکیک نیازمندان از غیرنیازمندان و امکان تکرار مشکل کسری اعتبار در اجرای قانون هدفمندی یارانهها، دولت تاکنون چقدر از اعتبارات ۱۰ هزار میلیاردی برای تولید را پرداخت کرده است.
روحانی: یکی از اهداف مهم ما مساله تولید است؛ و هم برای رشد اقتصادی ما نیازمند تولیدیم هم برای اشتغال و هم برای یارانهها، بخشی از درآمد یارانهای ما اختصاص خواهد یافت به بخش تولید. حالا حداقل بخشی از آن ۱۰ هزار به بخش تولید در برق اختصاص یافته است که اعلام شده. حتما بخشی از یارانه را به تولید اختصاص میدهیم کما اینکه دادیم. اما اینکه رقمش چقدر خواهد بود مشخص نیست. در یارانه مرحله دوم اولویتهایی با مجلس درنظر گرفتیم، یک موضوع مهم موضوع سلامت است که داریم دنبال میکنیم و بخش بزرگی از درآمد یارانه ما به آن اختصاص مییابد تا نگرانی مردم ما روز به روز در این زمینه کمتر شود. ما بیمه را همگانی کردیم برای همه آنهایی که صاحب دفترچه بیمه نبودند برایشان صادر کردیم. درمراجعه به بیمارستانهای دولتی امروز تسهیلات فراوانی برایشان است. بیماران صعب العلاج و خاص را تحت پوشش قرار دادیم و در مجموع کمک زیادی در این زمینه کردیم. داروهای تحت پوشش بیمه را افزایش دادیم. البته بار سنگین مالی بر دوش دولت گذاشته شده. دولت فکر میکند این کار ضروری است تا مردم بتوانند در نظام سلامت آسودگی داشته باشند. البته در بخشهای دیگر مانند امنیت غذایی هم از یارانه خرج میکنیم. یا در بحث محیط زیست و حمل و نقل عمومی. در بخش تولید عمدتا در شورای هماهنگی اقتصادی هم ۲ جلسه گذاشتیم. تولید نیازمندی اولیهاش، سرمایه در گردش است که بتواند حرکت کند و متحول شود.
درسرمایه در گردش هم مشکلاتی در بانکها داریم که جلسه میگذاریم برای حل آن. انشاءالله ما راه را ادامه میدهیم و در حد توان درآمدیمان اجرا خواهیم کرد آن بخشی که در سوال بود و حمایت از تولید بود.
خبرنگار اعتماد: یکی از وعدههای شما اعاده حقوق شهروندی بوده و هست. منشور حقوق شهروندی شروع شد، الان به جاست که بگویید امروز دقیقا این منشور در چه مرحلهای است و آیا ضمانت اجرایی هم خواهد داشت؟ با توجه به اینکه بخشی از نقض حقوق شهروندی در جاهایی خارج از دولت صورت میگیرد، دولت برای پایان دادن به آن چه میخواهد بکند؟ خانم صباآذرپیک همکار رسانهای ما مدتی است در بازداشت است اگر میشود وضعیت ایشان را پیگیری کنید.
روحانی: موضوع حقوق شهروندی یکی از قولهایی بود که من در دوران تبلیغات انتخاباتیام به مردم وعده داده بودم که منشوری را تحت عنوان حقوق شهروندی در اختیار مردم میگذارم و تلاش میکنم برای اجرای آن. این منشور در ۱۰۰ روز اول تهیه شد و در اختیار افکار عمومی و دانشگاه قرار گرفت. نظرات بسیار زیادی درباره آن آمد که بخش حقوقی قرار شد اصلاحات لازم را بر اساس آن نظرات انجام دهد. این کار انجام شده و اخیرا به من دادهاند. خود من باید یک دور دیگر این متن را با مشاورینم بخوانم و نهایی کنم برای انتشار.
امیدوارم تا پایان یکسال دولت که ۲ ماه مانده، منتشر شود. نکته مهمتر این است که چطوری اجرایی میشود. مبنای این منشور فصل سوم قانون اساسی و حقوق ملت است و نکاتی که مثل فرمان ۱۰ مادهای امام یا فرمان ۸ مادهای امام یا فرامین دیگری که رهبر معظم انقلاب داشتند. اینها را هم مدنظر قرار میدهیم در این منشور. این منشور در واقع وقتی نهایی میشود ۲ قسمت دارد. یک قسمتی که دولت میتواند اجرا کند که تبدیل به مصوبه و دستورالعمل هیئت وزیران میشود و ابلاغ خواهد شد. یک بخش دیگر که مربوط به دستگاههای دیگر میشود اگر قانونی بیابیم به آن استناد میکنیم ولی اگر قانون دیگری بخواهد نیاز به لایحه و تصویب مجلس است. یکی از چیزهایی که در قدرت ما نیست و نباید هم باشد وضع قانون است که در اختیار مجلس است. امیدواریم با اجرایی شدن این منشور کمکی شود به مردم. نسبت به فردی هم که گفتید در حد توان خود تلاش میکنیم پیگیری کنیم از دستگاه قضایی تا اگر مشکلی دارد حل شود.
خبرنگار بیبیسی: شما در اظهارات پنج شنبه فرمودید ایران خشونت را تحمل نمیکند و آماده است با تروریسم در منطقه با جدیت برخورد کند. مشخصا ایران چه برنامهای برای برخورد با گروه داعش و مسائلی که در شمال عراق است دارد. اگر برنامه مشترکی با آمریکا باشد همکاری خواهد کرد؟
روحانی: موضوع تروریزم در منطقه بسیار مهم است. این مساله سالهاست شروع شده، ابتدایش هم در کشورهای همسایه شرقی ما اول شروع شد. در افغانستان و پاکستان و مثل بیماری مسری سرایت کرد به بخشهای دیگر. در ماههای اخیر تروریزم خیلی حاد بود. در سوریه همه گروهها بودند و میجنگیدند. در عراق هم گروههای تروریستی در عراق فعال بودند در استان الانبار. ظاهرا نتیجه انتخابات اینها را عصبانی کرده. اینکه تروریزم دموکراسی را تحمل نمیکند مساله اصلی است. یعنی اداره کشور یا با صندوق رای میشود یا جعبه مهمات. دموکراسی میگوید صندوق رای، تروریزم میگوید جعبه مهمات. دعوای اصلی بین این دو جعبه است. عراقی که تازه انتخاباتش پایان یافته، انتخابات فراگیر و بسیار خوب. خوشبختانه امروز انتخابات دیگری در افغانستان داریم که امیدواریم به خوبی انجام گیرد و منتخب مردم بتواند آینده افغانستان را به دوش بکشد. ولی در عراق اینکه شکست در انتخابات را با تروریزم جبران کنیم؟ وقتی شهری مثل موصل سقوط میکند به معنای حرکت موفق یک گروهک تروریستی نیست. چیزها و هماهنگیهای دیگری هست. یعنی شکست خوردگان امروز متوسل شدهاند به سلاح و گلوله برای جبران شکست. این اشتباه بزرگ است.
هر کس در عراق مرتکب این اشتباه شده، خطای بسیار بزرگی است. نمیشود شکست در انتخابات را با کشتن مردم جبران کرد یا انتقام کرد. ما اصولا از حرکت تروریزم در منطقه هرکجا که باشد نگرانیم. من در سازمان ملل به همین دلیل افراطی گری و خشونت را به عنوان یکی از مسائل اصلی مطرح کردم که دنیا باید دست به دست هم دهد در برابر اینها. در سیکا که در شانگهای بودیم، یکی از مصوبات همین بود که طرح ویو را همه کشورها اجرایی و عملیاتی کنند. خیلی از کشورهای منطقه عضو سیکا هستند. ۲۶ کشور آسیایی.
ما راهی نداریم جز مقابله با تروریزم. البته ما دوست و همسایه عراقیم و روابطمان با عراق بسیار نزدیک و صمیمانه است. کمکی دولت عراق از ما بخواهد مورد رسیدگی قرار میدهیم. البته تا امروز از ما درخواست کمک خاصی نشده ولی ما آمادگی کمک داریم در چارچوب قواعد بین المللی و درخواست رسمی دولت و ملت عراق.
آمریکاییها ممکن است اقداماتی بخواهند بکند من مطلع نیستم اما آنچه برای ما امروز مهم است خواست ملت عراق و دولت این کشور است. و ما آمادگی داریم اگر کمکی دولت و ملت عراق بخواهد. به ملت خودمان اطمینان میدهم که ملت عراق خودش قادر است تروریزم را دفع کند. فتوای آیت الله سیستانی که گفته هر کس میتواند برای دفاع از خودش و کشورش سلاح به دست بگیرد، فتوای بسیار مهمی است. ایشان مورد احترام همه است. به نظرم عراق خودش میتواند مشکل را حل کند.
خبرنگار آریا: آیا احتمال برخورد مستقیم ایران با داعش ولو با درخواست مستقیم دولت و ملت عراق وجود دارد؟
روحانی: اینکه گروهکهای تروریستی از طرفهای کشورهای خارجی حمایت میشوند خیلی روشن است و جای تردید نیست. متاسفانه برخی کشورهای منطقه از لحاظ مالی به اینها کمک میکنند. برخی از لحاظ تسلیحاتی. کشورهای قدرتمند دیگری هم هستند مخصوصا غربیها که آنها هم دارند کمک میکنند. هم از نظر سیاسی و هم از نظر تبلیغاتی و هم مالی و تسلیحاتی. موضوع تروریزم به نفع هیچکس نیست. حتی آن کشورهایی که امروز کمک میکنند همین تروریزم در آینده بلای جانشان خواهد شد. شنیدم یک مقام رسمی از غیر غرب به من میگفت که اروپاییها پشت پرده خیلی تلاش هستند که هرچه این گروههای تروریستی هستند در سوریه کشته شوند تا به کشور خودشان برنگشته و دردسر شوند. اگر این راست باشد از آن دوروییها و نفاقهای تاریخی است که کشوری که باید از تبعه خودش دفاع کند آرزو کند آن تبعه در درگیری دیگر از بین برود.
ایران اگر یک گروه تروریستی به مرزهای ما نزدیک شود حتما برخورد خواهیم کرد. اگر احساس تهدید کنیم قطعا برخورد میکنیم با همه وسایلی که نیاز است. این امنیت ملی خودمان است. اما در کشور دیگر کمک کردن یک مقوله است، ورود مقوله دیگر. دولت عراق درخواست کند ممکن است هر کمکی که ملتشان بخواهد بکنیم. اما ورود نیروهای ایرانی تا کنون مطرح نبوده. در هیچ کشوری هم از اول جمهوری اسلامی تا کنون، اینکار را نکردیم که نیروهای ما وارد عملیات شوند در کشوری دیگر. ممکن است نظری مشورتی بدهیم ولی اینکه وارد شویم و نیروهایمان وارد عملیات شوند تا امروز نبوده و من بعید میدانم چنین مسالهای پیش بیاید.
خبرنگار سیبیاس: با توجه به اینکه زمان توافق نهایی نزدیک است، در صورت طولانیتر شدن مذاکرات و به نتیجه نرسیدن، آیا کماکان موضع شما و جمهوری اسلامی همان اعتدال و نرمشی است که در پیش گرفتید یا اینکه با توجه به در پیش بودن انتخابات کنگره آمریکا و بعدش ریاست جمهوری آمریکا، با عوض شدن هیئت حاکمه آمریکا و قدرت گرفتن جمهوری خواهان، اگر موضع سختتری داشته باشند شما تغییر موضع خواهید داد؟
روحانی: در مذاکرات با ۵+۱ از آغاز این دولت نشان دادیم که این دولت به جد آمادگی دارد برای مذاکره و معتقد است که این مساله تنها از طریق مذاکره حل و فصل میشود. لذا ۱۰۰ روز بعد از تشکیل دولت مذاکره جدی شروع شد و علیرغم بسیاری از پیش بینیها در زمان نسبتا کوتاهی به توافق اولیه موقت دوطرف دست یافتند که بسیار حائز اهمیت بود. بعضیها پیش بینی نمیکردند و تندروها هم بسیار عصبانی شدند. دیدید که صهیونیستها چقدر عصبانی شدند. توافق هستهای به نفع جهان و منطقه است، حالا اقلیت تندرویی در داخل آمریکا یا رژیم تندرویی در منطقه باشند یا در داخل ایران هم ممکن است عدهای محدود تندرو باشند که خوشحال نباشند ولی اینها مهم نیست. مهم این است که ایران به دنیا نشان داد که به جد دنبال مذاکره است. امروز کسی در دنیا در این فکر میکنم تردید نداشته باشد. برای همه روشن است که ایران هم اهل مذاکره است و هم در مذاکره جدی است.
نکته دوم، اگر مذاکرات هم در پایان تیرماه یا ۲۰ جولای، به توافق نهایی دست نیابیم، این روشن باشد که هیچوقت شرایط به قبل برنخواهد گشت. آمریکا و ۵+۱ همه اگر جمع شوند محال است شرایط قبل تکرار شود. آن نظام تحریم شکسته شده، و روز به روز آنها دارند میبینند ما داریم چه میکنیم. تمام روابط خارجی ما که مذاکرات هستهای نیست. ما روابط خارجی بسیار مفصل اقتصادی با خارج داریم. قراردادها و گرو ههایی که دارند میآیند. اصلا وضع به شرایط سابق برنمیگردد. این روشن باشد. البته آمریکاییها میدانند.
اگر روزی در مذاکرات شکستی باشد قضاوت افکار عمومی دنیا این خواهد بود که تندروهای آمریکا و صهیونیستها مانع شدند. ایران دنبال حل مساله است و در راه حل آن قدم خواهد گذاشت. لذا اتهامات گذشته علیه ایران، قابل تکرار دیگر نیست.
نکته بعدی، این دولت ضمن اینکه در مذاکرات بسیار جدی است اما برای هر شرایطی پیش بینی لازم را کرده. ما جلسات فراوان داریم. اینکه میگوییم تورم را تا پایان سال به ۲۵ میرسانیم، البته خیلی از کارشناسان به من میگویند کمتر از این هم میشود.
با تمام کارشناسان و مسئولان اقتصادی نشستیم بحث کردیم که با وجود شرایط تحریم باید بهبود اقتصادی انجام شود. ما راه را باز کردیم. اقتصاد ما امسال رونقش از همین حالا شروع شده. اشتغال از ۱۲ و خردهای به ۱۰ و خردهای رسیده. درحالی که هنوز مذاکرات به نتیجه نرسیده. تورم نقطه ما ۴۲-۴۳ بود ولی امروز ۱۶-۱۷ است. من فکر نمیکنم این مقدار پایین آمدن تورم سابقه داشته باشد. بنابراین راه پیش روی ما باز است اما در عین حال هم ما جدی هستیم و هم معتقدیم تا پایان تیرماه قابل حل و فصل است. البته در مذاکرات اختلاف داریم و در برخی موارد اختلاف اساسی است. در برخی مسائل اختلاف نداریم، یک اینکه ایران غنی سازی را ادامه خواهد داد. هیچ بحثی در این زمینه وجود ندارد. یک وقت کسی در مخیلهاش نیاید که غنی سازی در ایران متوقف شود. این تمام شد که بعضی یک وقتی شعار میدادند ایران حق غنی سازی ندارد.
دوم اینکه اگر توافقی صورت گیرد باید کل تحریم برداشته شود. این را هم اختلافی نداریم. کمااینکه در این ۶ ماه تحریم فلزات گرانبها و ماشین و… برداشته شد.
به این دلیل پاسخ را طولانی کردم که گفتم شاید دیگران هم این سوال را داشته باشند و به همین خاطر توضیح دادم.
بهترین راه حل توافق است، اگر توافق نشود ما مشکل چندانی نخواهیم داشت. حل مساله نهایی در ۵ هفته باقی مانده بهترین فرصت است و غرب باید از این فرصت به خوبی استفاده کند. استراتژی ایران این است که دنیا باید بداند ایران مصمم است به تعامل سازنده با جهان. این مهمتر از مساله هستهای است. بحث هستهای گوشه کوچکی از این مساله مهم است. دنیا بداند تعامل سازنده با جهان که جزو شعارهای من بوده، بر روی آن ایستادهایم با تمام توان.
ما الان روابطمان با روسیه و چین و کشورهایی که به ایران سفر کردند یا من سفر کردم، با همسایگانمان که بیشترشان به ایران در این وقتی که من روی کارآمدم سفرکردند. حرکت ما بر این مبناست. ما با ترکیه تصمیم گرفتیم روابط ۱۵ میلیارد را به ۳۰ میلیارد برسانیم که این اصلا ربطی به مذاکرات ندارد.
ما امسال چهار فاز پارس جنوبی را به ثمر میرسانیم که ربطی به مذاکرات ندارد. در منابع مشترک نفتی کار را به جد شروع میکنیم. فروش نفت را افزایش میدهیم و این ربطی به تحریم ندارد.
آن که گفتم ترک روی دیوارهای تحریم، آن را همه قبول دارند و هیچکس نیست که قبول نداشته باشد. آن دوران دیگر بازنخواهد گشت. اما در عین حال اختلافاتمان امروز با ۵+۱ به اعتقاد من با حسن نیت آنها و اراده جدی آنها اگر باشد، در ۵ هفته قابل حل و فصل است و میتوانیم به توافق نهایی برسیم. این توافق اولین قدم خوب در زمینه تعامل سازنده به جهان خواهد بود. ما نمیخواهیم در هستهای متوقف شویم، ما درباره مسائل منطقه و جهان، سرمایه گذاری و… در ایران با دنیا تعامل میکنیم. شما دیدید که چه استقبالی از سرمایه گذاری در ایران در داووس شد.
ما اولین کشور دنیا در منابع گازی هستیم، جایگاه استراتژیک داریم و در سفر ترکیه تصمیم گرفتیم راه آهن جدید از مرز بازرگان به ترکیه متصل شود که بدون هیچ جابجایی از مدیترانه و دریای سیاه و خلیج فارس و عمان میتوانیم این خط ریلی را داشته باشیم.
بعضی فکر میکنند ما نشستیم که ببینیم مذاکرات هستهای به کجا میرسد. این مذاکرات جزء کوچکی هست از برنامههای دولت.
اگر بتوانیم در ۵ هفته آینده حل و فصل نهایی کنیم به نفع همه خواهد بود ولی اگر نشد یک هفته یک ماه… ادامه میدهیم. در طرف ما هم حسن نیت هست، هم اراده.
خبرنگار روزنامه اطلاعات: مسئولان اقتصادی کشور بارها اعلام کردند که تورم کاهش یافته ولی آنچه بیش از هرچیزی مردم را اذیت میکند مساله گرانی هاست. با توجه به سیاستهای اقتصادی دولت چه زمانی مردم میتوانند کاهش تورم را لمس کنند؟
روحانی: کاهش تورم را فکر میکنم مردم همین امروز هم میتوانند لمس کنند. منتهی ممکن است اختلاف بیانی با مردم داشته باشیم. تورم رشد فزاینده داشت و ما حرکتش را کند کردیم. مثل ماشینی که با سرعت ۱۰۰ میرفته الان با سرعت ۲۰ جلو میرود. هم مردم و هم ما راست میگوییم هر دو. اگر بخواهم مثال روشنی بزنم، در سال گذشته این موقع، برای خرید اجناس، همین اجناس مصرفی روزمره، اگر کسی میرفت مراجعه میکرد اختلاف امروز با دو روز بعد، این مقدار اختلاف الان شده یک ماه. اختلاف دو روز پارسال شده یک ماه فعلی. مردم میگویند ارزانی شود، کاری که ما میکنیم، نهادهای نظارتی مستقل میگویند، در مجموع آنچه هست این اسب سرکش تورمی که میدوید را ما عنانش را کشیدیم و این خیلی آرام دارد راه میرود.
نرخ تورم باز هم قابل قبول نیست. اگر تا پایان سال حتی به ۲۰ درصد برسانیم بازهم قابل قبول نیست. به هرحال نرخ تورم باید حداقل یک رقمی شود که آنوقت قابل قبول است. به هرحال حرکت دولت بر این مبناست. مشکل ما این است که ما همزمان میخواهیم رونق ایجاد کنیم. رونقی که تورمی نباشد. یعنی میخواهیم دستمان در جیب بانک مرکزی نرود والا راحت میشود خیلی کارها کرد. این همان کاری است که در مسکن مهر صورت گرفت. دست کردند در جیب بانک مرکزی و مسکن ساختند. یک مرتبه پایه پولی را ۴۰ درصد بالا بردند. این رشد بیحساب تورم، یک بخش بزرگش مربوط میشد به همین مسکن مهر. دولت هر کاری میتواند با بانک مرکزی انجام دهد. الان میتوانم با استقراض از بانک مرکزی ادعا کنم کل اتوبانها را دوبانده میکنم و… ولی نتیجه میشود که گرانی میآید.
ما تاکید داریم که پایه پولی بالا نرود. به اندازه تاکید و پافشاری من شاید رئیس کل بانک مرکزی هم تاکید نکند. دوم اینکه تصمیمات یک شبه نگیریم. شب خواب ببینیم و صبح تصمیم بگیریم، این در دولت ما وجود ندارد. اگر اکثریت جلسه نظرشان چیز دیگری باشد من در جلسات عقب نشینی میکنم. من در یارانه نظر دیگری داشتم ولی جمع اقتصادی ما نظر دیگری داشتند و من تسلیم نظر آنها شدند. مردم به من اختیار دادهاند که با خرد جمعی و مشاورت به تصمیم برسم نه اینکه هر کاری خودم خواستم انجام دهم.
سوم اینکه کارهایی که در اقتصاد کشور یکباره تنش ایجاد میکند، این تصمیمات را اتخاذ نمیکنیم. ما مرتب مواظبت میکنیم آرامشی که به وجود آمده و این ثبات پیش برود. این بزرگترین دستاورد است. مردم ما از ۲۴ خرداد پارسال تا امروز، اگر ۱۰ نتیجه ببینند، یکیاش ثبات و آرامش بوده. پرشهای آنچنانی که در برخی نقاط دنیا و سالهای پیش معمول بوده دیگر نیست. مردم همچنین دیدند که روی تصمیمات فکر میکنیم، البته ممکن است اشتباه کنیم، ولی اگر اشتباه کردیم به مردم میگوییم. هم من شهامتش را دارم و هم اعضای دولت شهامت دارند عذرخواهی کنند. من بارها گفتهام که ما معصوم نیستیم.
کسی که اشتباه خودش را نپذیرد هیچوقت ترقی نمیکند. دولت هم اگر میخواهد پیشرفت کند اشتباهش را باید اعتراف کرده و راه حل بهتری را پیدا کند. این چیزی است مردم ما میتوانند مطمئن باشند.
ما به مردم قول دادیم تورم را قدم به قدم کاهش دهیم که این کار را کردیم و سال بعد هم انجام میدهیم. به مردم گفتیم در روابط خارجی دشمن تراشی نمیکنیم و تلاش برای کمتر کردن تنش داریم که این را انجام دادیم و مردم شاهدند. همه رسانههای دنیا را ببینید متوجه میشوید که امروز چهره ایران نسبت به قبل متفاوت است. البته بسا قولهایی دادیم که نرسیدیم عمل کنیم که انشاءالله در آینده با کمک مردم و قوای دیگر حل و فصل میکنیم.
بسیار بسیار به آینده امیدوارم. تا روزی که با هم باشیم و نگذاریم اختلاف بیندازند. قوا با هم باشند رهبری بیاناتش مستمع باشد. اینقدر گذشته را یاد نیاوریم. برخی سرشان را به پشت گرفتهاند راه میروند. ما میترسیم اینها زمین بخورند. حالا یه وقت کاری شد چیزی بود بگذریم تمام کنیم. هی میخواهیم کش بدهیم و بادش کنیم. در این کشور هر کس جرمی کرده قوه قضائیه ببرد محاکمه کند. اگر نگرفتی یعنی پاک است ولش کنیم. اگر کسی دستگیر نشده و در خیابان راه میرود یعنی گناهی و جرمی نکرده. صبح تا شب متهم نکنیم.