پیامبر(ص) جامعه را با حکمت و رحمت اداره می‌کرد

پیامبر(ص) شریعت یعنی قانون و قانونگرایی را آورد که در یک جامعه اسلامی هیچ چیز بالاتر از قانون نیست. حتی پیامبر(ص) هم باید تسلیم قانون و در چارچوب قانون حرکت کند. پیامبر(ص) نه با زور و نه با قدرت بلکه جامعه را با حکمت، تدبیر، قانونگرایی، شریعت، سیاست و همچنین رحمت اداره کرد. شاهکار سیاسی پیامبر(ص) جامعه‌النبی و مدینه‌النبی بود و شاهکار حقوقی ایشان، صلح حدیبیه و شاهکار اخلاقی، فتح مکه بود. پیامبر(ص) نه اهل خرافات بود و نه اهل خیالات؛ نه اهل خشونت بود و نه اهل قشریت. حکمت او مانع از خرافه بود و رحمت او مانع‌ از سختگیری بود و شریعت او مانع از بی‌قانونی بود. همه در برابر پیامبر(ص) خم می‌شدند نه به خاطر قدرتش که بالاتر بخاطر حکمتش. امروز ندای پیامبر(ص) بیش از همیشه بلند است و آن ندا این است که مسلمانان مسلمانی کنید که مسلمانی به نام نیست و به راه است./ دکتر حسن روحانی در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی با رهبر معظم انقلاب | ۱۳۹۳/۱۰/۱۹

روایت دکتر روحانی از نخستین ساعات حمله عراق به ایران

عصر ۳۱ شهریور سال ۱۳۵۹ تجاوز وحشیانه به مرزهای جمهوری اسلامی ایران و بمباران برخی از شهرها آغاز و همزمان فرودگاه مهرآباد تهران هم بمباران شد. اولین عکس‌العمل امام(ره)، راه را برای ما مشخص کرد. وقتی که فرمود: دزدی سنگی را آورده و به خانه ما پرتاب کرده، مردم ما جواب او را خواهند داد. اولاً امام(ره) مسأله را ساده کرد و ثانیاً در این مثال ساده همه نکات اصلی را بیان کرد. طرف متجاوز دزد است و به غلط سنگ پرتاب کرده و باید پاسخ او داده شود، ملت ما پاسخ او را خواهد داد. این سخن استراتژی دفاع مقدس ملت ایران در برابر متجاوزین عفلقی شد. اولین قدم ۵ صبح اول مهرماه ۱۳۵۹ برداشته شد و کار آغاز شد. ۱۴۰ فروند هواپیما همزمان از پایگاه‌های نیروی هوایی ارتش بلند شدند و در شهرهای مختلف عراق اهداف نظامی را بمباران کردند و همه ۱۴۰ فروند هواپیما سالم برگشتند. ضربه اول بسیار مهم و با اهمیت بود و در این زمینه شاهکاری به دست نیروی هوایی ارتش خلق شد. با این کار نشان دادند که اگر آمریکا به ما قطعه نمی‌دهد و مستشاران نظامی که از ایران خارج شدند و فکر می‌کردند اگر نباشند آموزش نظامی امکان‌پذیر نیست، تصورشان کاملاً غلط است. همه امکانات ما اعم از هواپیما، قطعه، خلبان آموزش‌دیده همه و همه کامل است. عملیات هم‌زمان این ۱۴۰ فروند هواپیما یک پیام بسیار قوی برای جهان داشت و اولین پیام به آمریکا بود که ارتش ایران و نیروی هوایی سرافراز آن نیازی به آموزش و قطعه و تستر و کامپوننت شما ندارد و نیروی هوایی روی پای خود می‌ایستد. این اولین پیام تکان‌دهنده جهانی بود. روحیه عراقی‌ها به طور کامل خرد شد، چون آنها فکر می‌کردند ما نمی‌توانیم حتی ۵ هواپیما را همزمان پرواز بدهیم چه رسد به اینکه ۱۴۰ فروند هواپیما بروند شهرهای عراق را بمباران کنند و سالم برگردند. در تاریخ دفاع مقدس ما، این ضربه اول جایگاه خاصی دارد و این عملیات نیروی هوایی به عنوان عملیات بسیار تأثیرگذار در تاریخ انقلاب ثبت شده است. صبح روز اول مهرماه ۱۳۵۹ مقام معظم رهبری که در آن زمان نماینده مجلس و نماینده امام در شورای عالی دفاع بود، پشت تریبون مجلس شورای اسلامی رفتند و مستقیم به ملت ایران خبر این پیروزی را اعلام کردند./ سخنان دکتر حسن روحانی در هشتمین کنگره ملی تجلیل از ایثارگران | ۱۳۹۴/۰۳/۰۳

سخنرانی در همایش قوه قضائیه | ۳۱ خرداد ۱۳۹۳

خاطره‌ دکتر روحانی از آخرین روزهای حیات شهید بهشتی

چهارشنبه‌ای که یکشنبه بعد ایشان [شهید بهشتی] به شهادت رسید، در کاخ دادگستری خدمت ایشان بودم، حدود یک ساعت به ظهر بعد با هم نماز خواندیم، ناهار و بعد هم یکی دو ساعت نشستیم، سخن زیاد گفته شد راجع به بحث‌های مختلف و مسائل مختلف. نکته‌ای به من گفت، گفت مدتی قبل خدمت امام رفته بودم و از ایشان اجازه می‌خواستم که از سمت قضایی‌ام استعفا دهم. گفت می‌خواستم این تصمیمم را به ایشان اعلام کنم، در مقدمه این بحث بودم، امام گویی احساس کرد من چه می‌خواهم بگویم حرفم را قطع کرد. گفت فلانی می‌شنوی چه می‌گویند؟ (گفت: مردم بیرون خانه اجتماع کرده بودند و فریاد می‌زدند درود بر خمینی) ایشان فرموده بود اگر همه این مردم به جای درود بر فلانی بگویند مرگ بر فلانی، برای من تفاوتی ندارد. مرحوم شهید بهشتی می‌گفت وقتی این سخن را امام گفت، من پیشنهادم را در دلم پس گرفتم و مطرح نکردم. اگر ملتی، اگر بزرگانی، اگر مدیرانی به این نقطه رسیدند که درود و مرگ، فریاد موافق و مخالف در راه صحیح و درست و منطقی آنها تاثیرگذار نباشد، آن وقت ما رسیدیم به نقطه‌ای که می‌توانیم به راحتی بار مسئولیت را بر دوش گیریم، ترور شخصیت را هم به راحتی تحمل می‌کنیم، همان که شهید بهشتی قبل از شهادت، ترور شخصیت شد. کمتر مسجد و جمعیت و دانشگاهی بود، بنده تجربه خودم را می‌گویم، برویم و بخواهیم از شهید بهشتی تعریف کنیم و عده‌ای و یا در برخی از مجامع اکثریتی با او مخالفت نکنند و علیه او سخن نگویند، اما او به راهش ادامه داد. متاسفانه بعد از گذشت سالیان دراز هنوز هم بداخلاقانی که فکر می‌کنند راه پیشرفت آنها بد حرف زدن، مسائل را واژگونه مطرح کردن، به اتهام و درشت گویی افتخار کردن و برخی حتی آنها را انقلابی پنداشتن، هنوز هم در جامعه ما وجود دارد. بهشتی شهید شد. یارانش مسیر شهادت را برگزیدند، اما وظیفه ما همچنان بر دوش ما باقی است تا راه او را ادامه دهیم در داخل کشور، در منطقه، در جهان. دیروز و امروز افراط‌گری و خشونت به عنوان بالاترین خطر برای اخلاق، برای مدیریت صحیح، برای دستیابی به اهداف، برای امنیت و ثبات بوده و امروز هم هست.

خاطره دکتر روحانی از حماسه ۱۵ خرداد ۱۳۴۲

به همه ایثارگران و تلاش‌گران پدیدآورنده حماسه ۱۵ خرداد سال ۴۲ درود می‌فرستیم. مردم به خوبی می‌دانند که نهضت اسلامی از سال ۴۱ شروع شد اما یکی از مقاطع اوج این نهضت در سال ۴۲ بود. آغاز سال ۴۲ داستان مدرسه فیضیه و کشتار طلاب را در دوم فروردین سال ۴۲ شاهد بودیم که اولین اوج نهضت اسلامی بود که فیضیه در واقع متکفل آن بود و دومین اوج در سال ۴۲ به روز ۱۵ خرداد مربوط می‌شود. روز ۱۳ خرداد در سال ۴۲ روز عاشورا بود و امام راحل، سخنرانی بسیار مهم خودشان را در مدرسه فیضیه قم عصر ۱۳ خرداد یعنی عصر روز عاشورا ایراد کردند. سخنرانی بسیار مهمی بود و فردای آن روز در منزل ایشان هم سخنرانی‌های مهمی ایراد شد و امام(ره) ۱۴ خرداد و شب ۱۵ خرداد دستگیر شد و ایشان را به تهران آوردند و به زندان منتقل کردند. تقریبا صبح زود بود که مردم در قم، تهران و در شهرهای دیگر مطلع شدند که مرجع بزرگ تقلید مردم و رهبر بزرگ نهضت اسلامی را برخلاف همه قوانین و مقررات دستگیر کردند و تصمیم رژیم این بود که برای امام در دادگاه حکم زندان بسیار طولانی را تدارک ببینند. مردم از صبح روز ۱۵ خرداد به صحنه آمدند، من خودم آن روز که در قم بودم، تقریبا موقع طلوع آفتاب از مدرسه به سمت منزل امام آمدیم و اجتماعی در منزل امام برپا شد. خدا رحمت کند مرحوم حاج آقا مصطفی را، ما با ایشان به همراه جمعیت زیادی حرکت کردیم و به صحن بزرگ حضرت فاطمه معصومه(س) آمدیم، تقریبا صحن مملو از جمعیت شد و سخنران‌ها در صحن سخنرانی می‌کردند تا لحظه‌ای که زنان قم با شمشیر وارد صحن شدند و شعارشان یا مرگ یا خمینی بود. احساسات و موج بزرگی را این بانوان شیرزن که مربوط به منطقه قم و منطقه جنوبی قم بودند، ایجاد کردند و به هر حال مردم همه با هم از صحن خارج شدند و به سمت خیابان تهران آن زمان آمدند و در آنجا با نیروهای مسلحی مواجه شدند که از جاهای مختلف به قم اعزام شده بودند، درگیری ایجاد شد و عده‌ای از عزیزان هم از مردان و هم از زنان در قم کشته شدند. همزمان مردم بسیار زیادی در تهران مخصوصا حوالی بازار و چهارراه سیروس که مرکز این تجمعات بود، کشته شدند. در ورامین، پیشوا، باقرآباد و تقریبا در سراسر ایران مغازه‌ها بسته شد. مردم در بسیاری از شهرها به خیابان آمدند و عده‌ زیادی دستگیر شدند. یعنی بعد از ۱۵ خرداد بسیاری از علما، سخنرانان معروف و منبری‌ها در سراسر کشور مخصوصا قم و تهران دستگیر شدند. حادثه ۱۵ خرداد یک حادثه معمولی نبود شاید هیچ‌کس فکر نمی‌کرد به خاطر دستگیری رهبر نهضت و مرجع بزرگ شیعیان، چنین حرکتی در سراسر ایران به وجود بیاید و مردم این چنین در راه نهضت اسلامی ایثار و فداکاری انجام دهند. یاد می‌کنم از یکی از دوستان همدرسی خودم مرحوم ادیب طالقانی که در یک مدرسه با هم و همدرس بودیم، آن روز هم در کنار هم بودیم که در ۱۵ خرداد به شهادت رسید. شاید طلاب دیگری هم شهید شده باشند ولی یکی از طلابی که آن روز در قم شهید شد، ایشان بود و بسیاری از مردم هم آن روز در قم و تهران و در سایر شهرها به شهادت رسیدند. ۱۵ خرداد به معنای حضور مردم در صحنه، ایثار مردم برای انقلاب اسلامی و فداکاری مردم بود. بعضی از نزدیکان شاه در خاطرات خود اعلام کردند که اگر قیام ۱۵ خرداد که تابعدازظهر ادامه پیدا کرده بود تا شب ادامه پیدا می‌کرد، شاه آماده فرار بود و خودش را آماده کرده بود که از کشور فرار کند. بنابراین حادثه، حادثه بسیار مهمی بود. ۱۵ خرداد روز تاریخی است و به روان همه شهیدان آن روز و همه آنهایی که تلاش و فداکاری کردند، درود می‌فرستیم. البته یک روز خوشی هم در سال بعد یعنی در سال ۴۳ داشتیم در فروردین ۴۳، موقعی که امام از زندان آزاد شد و به قم برگشتند، جشن و سروری در سراسر کشور و در قم و تهران برپا شد./ دکتر حسن روحانی | ۱۵ خرداد ۱۳۹۹

بازخوانی دکتر روحانی از اندیشه‌های امام راحل

مسیر واقعی انقلاب

حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر حسن روحانی در اولین سخنرانی خود در دیدار با میهمانان خارجی مراسم سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره)، از نخستین رهبر انقلابی در دنیا گفت که تنها پس از ۴۷ روز پس از پیروزی انقلاب مردم را به پای صندوق رأی دعوت کرد و اصل نظام و تمام نهادهای آن را با رأی مردم مشروعیت داد. (۱۳۹۳/۰۳/۱۳) به گفته این مبارز انقلابی، «امام(ره) مسیر و راه انقلاب و ادامه انقلاب را به ما نشان داد» (۱۳۹۴/۰۳/۱۳) و در مناسبت‌های مختلف آن را یادآوری می‌کرد: «او راه صندوق رأی را برای تداوم و استحکام این نظام برای مردم تبیین کرد.» (۱۳۹۶/۰۶/۰۵) از نظر دکتر روحانی، «اگر آن فتوای امام(ره) نبود که میزان رأی مردم است، دشمنان می‌توانستند انقلاب را از ما بگیرند.» (۱۳۹۴/۰۳/۱۳) و «تا زمانی که انقلاب و نظام به مردم متصل است و با رأی مردم مشروعیت می‌یابد، هیچ گزندی نمی‌تواند این نظام را از پا درآورده و یا تهدید کند.» (۱۳۹۸/۰۶/۰۲) به همین دلیل است که دکتر روحانی همیشه بر تداوم این راه انقلاب تاکید دارد و صندوق رای و انتخابات را مهمترین مسأله ما می‌داند (۱۴۰۰/۰۳/۱۲) چراکه معتقد است که «تا زمانی که مردم با انقلاب و نظام و انقلاب با مردم باشد این نظام به کار خود ادامه خواهد داد.» (۱۳۹۸/۰۶/۰۲)

درس سوم خرداد برای فتح خرمشهرهای جدید

دکتر حسن روحانی در لحظه سقوط خرمشهر در پایگاه هشتم شکاری در میان خلبان‌های اف-۱۴ بود. آنجا بود که اشک‌های جاری بر گونه تیزپروازان را دید که پیامش این بود: خرمشهر به سوی تو خواهیم آمد، خونین‌شهر بار دیگر تو را خرمشهر خواهیم ساخت. و این محقق شد در سوم خرداد ۱۳۶۱ که به گفته او «بزرگترین و شیرین‌ترین پیروزی ملت ایران در برابر تجاوز دشمن بود.» (۱۳۹۶/۰۳/۰۳) دکتر روحانی که سال‌ها در جبهه‌های دفاع از کشور مسئولیت داشت، در دوره ریاست‌جمهوری همواره یاد آن روز غرورآفرین را گرامی می‌داشت، با این تاکید که «فتح خرمشهر باید درس جاودانه و سرمشق ابدی برای ما باشد و نباید اجازه دهیم این پیروزی منحصر در سوم خرداد سال ۶۱ باقی بماند.» (۱۳۹۳/۰۳/۰۳) نگاه دکتر روحانی بر ادامه سوم خردادها بود؛ آن را یک حماسه و پروسه می‌دانست که «ادامه خواهد یافت تا همه خرمشهرهای سرزمین اقتصادی، تجاری، بانکی، بیمه‌ای، اجتماعی، سیاسی، سیاست خارجی و فرهنگی و علمی همه و همه آزاد شود و آن وقت ما جشن بگیریم، جشن سوم خرداد برای فتح سرزمین‌های اشغال شده دشمن.» (۱۳۹۴/۰۳/۰۳)

دکتر حسن روحانی در جلسه هیات دولت | اول اردیبهشت ۱۳۹۵

امیرالمؤمنین به ما یاد داد مرز آزادی بیان و توطئه کجاست؟

افتخار ما اینست که دو الگوی حکومت پیامبر عظیم‌الشان اسلام(ص) و حکومت مولای متقیان علی(ع) را داریم./ می‌بینیم امیرالمؤمنین چگونه به ما درس حکومت داد؟ امیرالمؤمنین نسبت به تقسیم بیت‌المال حساس بود. امیرالمؤمنین راه را در اجرای عدالت به ما نشان داد. رضایت عامه مردم را به عنوان ستون اصلی حکومت و مسائل اجتماعی دین اعلام کرد. اینکه معیار هر کاری پس از دستور و قانون خدا، رضایت مردم است./ شما در کدام حکومت می‌بینید مخالفان در مسجد علیه امیرالمؤمنین صحبت کنند و آزاد باشند؟ وسط نماز امیرالمؤمنین قرآن بخوانند. نمی‌گذاشتند امیرالمؤمنین در فضای آرام نماز واجب بخواند. در عین حال امیرالمؤمنین آنها را آزاد گذاشت و فرمود تا زمانی که آنها شمشیر به رخ حکومت نکشیدند و دست به قیام مسلحانه نبردند، آزادند. امیرالمؤمنین به ما یاد داد مرز آزادی بیان و توطئه کجاست؟ امیرالمؤمنین در فساد به هیچ کس رحم نکرد. در برابر فساد می‌ایستاد و نمی‌گذاشت کسی به فساد ادامه دهد./ پیامبر(ص) فرمود حاکمان پدران امت هستند. آنها باید مردم را فرزندان عزیز خودشان بدانند. همه دختران جامعه را دختران خودشان بدانند. همه زن‌های مسن جامعه را مادران و بانوان را خواهران خودشان بدانند./ هر کس صبح بیدار می‌شود مقررات و چارچوبی می‌گذارد. یکی می‌خواهد مخفی مردم را کنترل کند، یکی می‌خواهد آشکار مردم را کنترل کند. آزادی مردم محدود نمی‌شود الا با قانون، هیچ چیز دیگری نمی‌تواند آزادی مردم را محدود کند، دولت و قوه قضائیه هم نمی‌توانند. غیر از قانون ما حق نداریم در زندگی خصوصی و عمومی مردم دخالت کنیم./ امروز شکاف نسلی در جامعه ما ایجاد شده است. گاهی سخن پدر را فرزند درست لمس نمی‌کند. گاهی حرف فرزند را پدر درست لمس نمی‌کند. ما باید این شکاف‌های اجتماعی را مد نظر قرار دهیم و به فرزندان خود نزدیک‌تر شویم. اسلام دستور داده از سنی به بعد با فرزندان خود به عنوان مشاور برخورد کنیم./ دکتر حسن روحانی در جلسه هیات دولت | اول اردیبهشت ۱۳۹۵

دکتر حسن روحانی در جشن بزرگ امید و انتظار | ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۳

امروز جشن امید همه ماست

ما منتظریم، منتظر روزی که بیاید و افراط‌ها را برای همیشه پایان دهد/ به او می‌گوییم همچنان دلبسته او هستیم یا مهدی/ ما به او می‌گوییم همچنان در انتظار او چشم به راهیم یا صاحب‌الزمان/ ما به او می‌گوییم راه و مسیرش را برای ظهور هموار می‌سازیم/ ما به او می‌گوییم مهدی جان، از خرداد پارسال ملت ما با دست و با زبان توانمندش خرافه‌ها را زدود/ ملت ما سال گذشته به مولایش و امامش در انتخابات سر فرود آورد و در برابر خرافه‌گران از او، از امام عصر عذرخواهی کرد. [این جشن به مناسبت تقارن میلاد آخرین منجی بشریت و اولین سالروز انتخابات ۲۴ خرداد ۹۲ برگزار شد.]

بازخوانی مواضع دکتر روحانی در آستانه‌ی انتخابات مجلس یازدهم | زمستان ۹۸

در سنگر جمهوریت

بازخوانی سخنرانی‌های دکتر روحانی در مراسم ۲۲ بهمن

انقلاب اسلامی در آینه گفتمان اعتدال

دکتر حسن روحانی در نهمین جشنواره بین‌المللی فارابی | ۲۴ دی ۱۳۹۶

روحانی پس از اعتراضات دی ۹۶ چه گفت؟

عده‌ای در خیابان‌ اعتراض می‌کنند، من خواهش می‌کنم که به همه مردم احترام بگذاریم/ اگر فردی را شما می‌گویید از جایی تحریک شده، دستور داشته و جاسوس بوده، بگذارید تا در یک دادگاه صالح ثابت شود/ هر کس می‌آید در خیابان حرف می‌زند، یا خس و خاشاک است یا گاو یا گوساله و یا آشغال. این چه طرز حرف زدن است؟ چرا توهین کرده و بی‌ادبانه با جامعه برخورد می‌کنیم؟/ همه را به یک چوب نرانیم. دقیق حرف بزنیم مخصوصا در تربیون‌های مقدس دقیق‌تر حرف بزنیم/ اگر می‌خواهید فضای مجازی برای جامعه ما مفید باشد، باید فرهنگ استفاده از آن را به نسل جوان یاد بدهیم. با فیلتر کردن درست نمی‌شود/ مردم بیش از ما و یا اگر خیلی مستکبر باشیم به اندازه ما می‌فهمند؛ مردم حق انتخاب دارند، انقدر خودمان را بزرگ و بلند فرض نکنیم، مردم و کشور ما فرهیخته و بزرگ هستند.

دکتر حسن روحانی در گفت‌وگوی ویژه خبری | ۶ خرداد ۱۳۹۲

با یک جناح نمی‌شود کشور را اداره کرد

معتقدم با یک جناح نمی‌شود کشور را اداره کرد/ زمانی دوستان ما می‌گفتند اگر روزی دولت و مجلس و قوه قضائیه همه در یک خط شوند و نفت هم گران شود، چه خواهد شد؟ می‌گفتند هماهنگی بیشتر می‌شود، پول نفت هم که هست، دنیا گلستان می‌شود، اما دیدیم نشد و با یک جناح نمی‌شود کشور را اداره کرد/ همه سرمایه ملی هستند. همه آنهایی که در دانشگاه‌ها درس خوانده‌اند، سرمایه ملی هستند و این جناح و آن جناح فرقی نمی‌کند، اما برای مسئولیت باید آدم متدین و دلسوز که قانون اساسی را قبول دارد و دلش برای کشور می‌سوزد، روی کار آید/ چرا نیمی از سرمایه مردم ایران را کنار بگذاریم؟/ چه کسی به ما اجازه داده اتوبوسی بیایند و اتوبوسی بروند؟