بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا و نبینا محمد و آله الطاهرین و صحبه المنتجبین
مجلس امروز، از آغاز تا پایان، بسیار با شکوه و گرم و دارای ابعاد ارزشمندی است. تمام نکات مهم گفته و شنیده شد. مخصوصاً اینکه با نوای ذاکر اهل بیت به نام اباعبدالله الحسین(ع) متبرک گردید. ما هرچه داریم از اباعبدالله الحسین(ع) داریم و افتخار غلامی امام حسین(ع) با هیچ چیز قابل معاوضه نیست. در طول تاریخ و در روزهای بسیار سخت آنچه به یاری این کشور و ملت آمد، فرهنگ عاشورا بود.
در پانزده خرداد سال ۱۳۴۲، و حوادث عظیمی که در نهضت اسلامی پیش آمد، فرهنگ عاشورا و اباعبدالله (ع) به یاری ما آمد. سخنان تکاندهنده، تاریخی و به یاد ماندنی امام عزیز در روز ۱۳ خرداد، در عصر عاشورای سال ۱۳۴۲ در مدرسه فیضیه، موجب شد تا مردم مسلمان این سرزمین از جمله مردم قم، تهران، ورامین، مشهد، شیراز و تبریز و سراسر ایران اسلامی به پا خواستند و فریاد زدند.
من در روز پانزده خرداد سال ۱۳۴۲ در میان مردم قم، شاهد ایثار و فداکاریهای آنان بودم. یک جوان ۱۸ ساله در سمت چپ من با اصابت گلوله به مغزش به شهادت رسید یا یکی از طلاب عزیز ما مرحوم ادیب طالقانی که هم درس، هم مباحثه و دوست من بود و در آن روز نیز از صبح با یکدیگر بودیم، به شهادت رسید.
آیا شما فکر میکنید که بدون فرهنگ عاشورا، نهضت و انقلاب ما پیروز میشد؟ از عاشورا و تاسوعای سال ۱۳۵۷ شعار «مرگ بر شاه» سراسر کشور را فرا گرفت. اساس پیروزی نظام در عاشورای سال ۱۳۵۷ بسته شد. عاشورایی که امام در آن فرمودند: خون بر شمشیر پیروز است.
امروز هم بالاترین افتخار ما اسلام، قرآن و سنت پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) است. ما هیچ افتخاری بالاتر از اینها نداریم و تا زمانی که در مسیر قرآن، اسلام، سنت پیامبر(ص) و اهل بیت (ع) باشیم، شکستناپذیر و پیروز خواهیم بود.
در جنگ ۸ ساله، چه کسی و چه قدرتی ما را پیروز کرد؟ ما که چیزی نداشتیم، ارتش و سپاه و عشایر و نیروی انتظامی و تمام کسانی که در صحنه نبرد بودند و رزمندگانی که در جمع ما حضور دارند، میدانند که در شب عملیات با زیارت عاشورا و نام امام حسین(ع)، روحها به پرواز در میآمد. تابلوی کربلا و امام حسین(ع) بود که سنگرهای ما را در برابر دشمن مستحکم کرده بود. اگر ما در کنار خاندان رسالت باشیم، بدانید در برابر مشکلات پیروز خواهیم شد.
افتخار من و همه ملت ایران، عشق به امام حسین (ع) است و در این افتخار، همه یکپارچه هستند. نه تنها شیعه و مسلمان، حتی ارامنه و.... و همه ایرانیها در روز عاشورا سینه زن و عزادار امام حسین(ع) هستند.
نه تنها در ایران، بلکه در تمام شبه قاره هند با یک و نیم میلیارد جمعیت، روز عاشورا یا به اصطلاح خودشان عاشورا دی در هند و پاکستان و بنگلادش تعطیل رسمی است.
در عاشورا در سراسر هند پرچم های سیاه به اهتزاز در میآید. گاندی و همه کسانی که در نهضت استقلال هند نقشی داشتند، امام حسین (ع) را رهبر آزادگان جهان میشناختند. ما فکر میکنیم که فقط در ایران یا جوامع شیعه به عاشورا احترام میگذارند، در روز عاشورا دو میلیارد از جمعیت جهان به امام حسین(ع) احترام میگذارند.
فرمود: هل من ناصر ینصرنی. این ندا هنوز وجود دارد و دل جوانان عالم را هر روز جذب میکند. به یک گروه تروریست که امروز به جان مردم منطقه افتادهاند نگاه نکنید. به معضلاتی که امروز دنیای اسلام با آنها روبهروست نگاه نکنید. اگر امروز ما با این مشکلات مواجه هستیم، شاید به خاطر این باشد که خدای ناکرده از خاندان رسالت قدری فاصله گرفتهایم. به این خاندان نزدیک شویم که همه عظمت آنجاست.
در میان سخنانی که گفته شد بحث جوانان، بانوان، سازمانهای مردم نهاد و ایثارگران مطرح شد. ایثارگران افتخار کشور هستند. آنها موجب افتخار ما هستند. آنها تنها سند جاودانگی یک ملت در برابر دنیا هستند. دنیایی در برابر ایران و انقلاب اسلامی ایران به پاخاستند و یک ملت تنها در برابر همه آنها ایستاد و پیروز شد. جانبازان، خانواده شهدا و ایثارگران درست میگویند روزهای سختی را جانبازان و قطع نخاعیها میگذرانند. من گاهی اوقات به بالین آنها میروم و مشاهده میکنم که چه عظمت و روح بلندی دارند. فکر میکنم خداوند خواسته است که ایثارگران در میان ما باشند تا ملت ما بداند که انسان میتواند علیرغم از دست دادن همه چیز از جمله دست و پا و قطع نخاع، ولی با ایمان به حق، روحیه بلند داشته باشد.
چند ماه قبل در بازدید از یکی آسایشگاهها آقای شهیدی شاهد بودند که عزیزان ما دارای چه روحیه بلندی بودند و چقدر خوب صحبت کرده و مسائل کشور را دنبال میکردند و نصیحت دلسوزانهای داشتند.
یکی از جانبازان به من گفت: فلانی بر قول خودت بایست. ما در کنار شما هستیم. مبادا عدهای بخواهند در مسیری که انتخاب کردهای تو را به عقب بازگردانند. البته جملات تندی را هم گفت که من نمیخواهم آنها را الان تکرار بکنم. اینها به مسئولین و ملت بزرگ روحیه میدهند.
اگر در مدت یک سال گذشته این دولت قدمهایی ولو کوتاه را برای ایثارگران برداشته است، کوچکترین وظیفهاش بوده است که انجام داده است. خدا کمک کند تا بتوانیم مشکلات اقتصادی و سیاسی را حل و فصل کنیم و بتوانیم در برابر ایثارگران و خاندان معظم آنها در پایان دوره چهار ساله شرمنده نباشیم. اجر و مزد شما با خداست. آن اجر بیحساب را خداوند به شما میدهد. ان الله اشتری من المؤمنین انفسهم و اموالهم بان لهم الجنه(سوره توبه آیه ۱۱)، بهشت جاودان حق و از بهشت مهمتر و رضوان الله اکبر(سوره توبه، آیه ۷۲) خشنودی حق [اجر شماست]. اجر و مزد شما با سالار شهیدان و پیامبر عظیمالشأن (ص) و خداوند بزرگ است.
البته همه ما وظیفه تکریم و احترام داریم. انشاءالله از خداوند میخواهیم در راه انجام این وظیفه به ما توفیق دهد که بتوانیم لیاقت خدمتگزاری به خانواده عزیز ایثارگران، شهدا و عزیزانی که جانباز و آزاده هستند را داشته باشیم.
جوانان عزیز ما امید همه هستند و به تعبیر امام راحل(ره) از دامن بانوان عزیز ما همه به تعالی رسیدند و به معراج رفتند. دولت وظیفه سخت و مهمی را بر دوش دارد. ما میدانیم که امروز برای بسیاری از جوانان پایان تحصیلات دانشگاهی سرآغاز گرفتاریشان است. در گذشته همه گرفتاری این بود که چگونه باید از سد کنکور عبور کرد و وارد دانشگاه شد. و زمانی که وارد دانشگاه میشد، یک نفس راحت میکشید و میگفت که مشکلات تمام شد! در گذشته جوانان در دانشگاه کمتر فکر میکردند که پس از پایان تحصیلات بیکار خواهند ماند. البته ممکن بود برای شغل بهتر یا مقام و مسئولیت بالاتر تلاش بکنند.
اما امروز مشکل بسیار جدی است. از سال گذشته و از همان ابتدا که دولت مسئولیت را بر عهده گرفت، برایش روشن بود که مسئله رکود، عدم رونق تولید و اقتصاد و در کنار آن مسئله بیکاری جوانان مهمترین معضلات جامعه است.
اما همان طور که دیروز در جلسه توسعه استان اشاره کردم در دوران انوشیروان نیستیم که نگاه همه به زنجیر یک ساختمان باشد و عدل و داد و کار و زندگی را از یک ساختمان بخواهند و ببینند. امروز ما در دوران مدرن هستیم. باید مردم به صحنه بیایند و دولت پشتیبان آنها باشد. کار به دست شما حل میشود. کارآفرینان و سرمایه گذاران هر کس به سهم و در حد توان خودش به صحنه بیاید و آنها بتوانند کارآفرینی کنند و زمینه را برای اشتغال جوانان ما آماده کنند.
اینکه چشم همه به دولت باشد و چشم دولت هم به چاههای نفت باشد خطاست. چاههای نفت ناپایدار هستند و ابدی نخواهند بود.
هم اکنون در تحریم هستیم و کمتر از پنجاه درصد نفت را میتوانیم بفروشیم. البته دولت تا اندازهای شرایط را فراهم کرده است، والا شرایط بدتر از این بود. ما کمتر از نصف نفتی را که باید بفروشیم امروز به بازار عرضه میکنیم. فرض کنیم که همه نفت را هم بتوانیم بفروشیم، مگر نفت دائمی و ابدی است؟ نفت سرمایهای نیست که بخواهیم آن را تمام کنیم. نفت برای ما نیست، بین نسلی است. برای فرزندان و نوههای ما و نسلهای آینده است. نفت باید به سرمایه مولد تبدیل شود نه حقوق کارمند.
کشور ما از معضلات بزرگی رنج میبرد که بعضی از آنها ساختاری است و مربوط به امروز نیست، بلکه مربوط به پنجاه و شصت و هفتاد سال پیش است.
ما باید این مشکلات را حل کنیم. اما در عین حال سخن من این نیست که ما نمیتوانیم مشکلات را حل کنیم. من از همه ملت ایران یک خواهش دارم و آن اینکه اولویتها یادمان نرود. یک نکته بگویم و بعد الویت را توضیح خواهم داد. فکر میکنم که به قول جامعهشناسها زمانی بود که بین مرکز و پیرامون شکاف زیادی بود. مرکزیت کشور یک گونه فکر میکرد و پیرامون و استانها و بخشهای مختلف دیگر، به گونهای متفاوت فکر میکردند. دورانی بود که بین نخبگان جامعه و تودههای مردم شکاف عظیمی بود، نخبگان به یک گونه و تودهها به گونه ای دیگر فکر میکردند.
من در این یک سال و در سفرهایی که به استانهای مختلف کشور داشتم به این نتیجه رسیدم که این شکاف بسیار بسیار کم شده است و فاصله بسیار کاهش یافته است. تقریباً خواست و مطالبه مردم در سراسر کشور یکسان است. همه میگویند «توسعه»، من در جایی ندیدهام که کسی خواهان توسعه کشور نباشد. تمام مردم میگویند رونق در تولید، فرق نمیکند. زمانی میگفتند مسئله رکود و رونق، درسهای اقتصادی دانشگاهی است. امروز دیگر تمام شده است. دانشگاه، استاد، دانشجو و کشاورز همه یک حرف می زنند، میگویند تولید، رونق تولید، حرکت، کشاورزی، صنعت ، خدمات.
هر کجا میرویم میگویند معضل کشاورزی را حل کنید. یعنی چه؟ یعنی تولید کشاورزی را راه بیندازید، معضل صنعت را حل کنید. یعنی رونق در صنعت. خدمات را حل کنید. معضلاتی که در بخش خدمات وجود دارد را حل کنید.
در ایران به گونهای است که استعدادهای فراوانی از جمله در گردشگری وجود دارد. البته استان اردبیل استعداد زیادی در گردشگری دارد. همه میگویند شرایط و زمینهها و زیرساختها را فراهم کنید، میگویند برای راه آهن فکری کنید. جاهایی که به خاطر صنعت به گاز نیاز دارند و... خواستها یک نوع است. همه آبادانی و توسعه را میخواهند. همه میگویند به فکر بیکاری جوانان باشید. این شعارها در همه جا یکسان است. امروز این شکافها خیلی کم شده است. همه جا میگویند اخلاق و از افراط خسته شدهایم. البته این مخصوص ایران نیست. من فکر میکردم آرایی که مردم ایران در سال گذشته به عنوان رأی به اعتدال دادند، رنج از افراط بوده است. ولی امروز می بینیم که در ترکیه هم مردم خواستار اعتدال هستند. در سفر ما به ترکیه، حزب حاکم میگفتند که راه، فقط اعتدال است. کشورهای عربی هم به ما میگویند راه فقط اعتدال است. اروپا هم به ما همین را میگوید.
در سال گذشته در سازمان ملل بسیاری از سران دنیا میگفتند شعار اعتدالی که در ایران آغاز شده خواست جهانی است. لذا قطعنامهای که ایران در سازمان ملل پیشنهاد داد، یعنی «جهان عاری از افراط و خشونت» که به قطعنامه wave معروف شد به اتفاق آراء و بدون نیاز به رأیگیری به تصویب رسید. البته عدهای مثل رژیم صهیونیستی حرفهایی را زدند ولی در هنگام رأیگیری هیچ کشوری حاضر نشد تقاضای رأی بکند، پس معلوم میشود که همه دنیا از افراط و خشونت خسته شدهاند.
امروز شعار ایران اعتدال است و مقام معظم رهبری هم در سخنان ماه مبارک رمضان بر کلمه اعتدال تأکید کردند و گفتند که اسلام هم اعتدال را از ما خواسته است. اقلیت کوچکی هم که فکر میکنند راه فقط افراط است، باید در مسیر اعتدال قرار بگیرند. اعتدال دستور قرآن است. خداوند سبحان فرمودهاند: امه وسطا لتکونوا شهدا علی الناس(سوره بقره، آیه ۱۴۳)، ما امت وسط و معتدل هستیم.
البته در دنیایی که ما زندگی میکنیم و در چارچوب قانون اساسی و قانون، همه باید قواعد بازی را بپذیرند. ما یک سری قواعد بازی و سیاسی داریم، قانون اساسی هم چارچوبی را پیش ما گذاشته است. وزیری رأی میگیرد، وزیری استیضاح میشود یا رأی اعتماد میگیرد، نباید کسی عصبانی نشود، همین است، ما همه پذیرفتهایم، میخواهیم با هم کار کنیم. البته من خیلی دوست داشتم که وزیر علوم این دولت مجدداً رأی اعتماد بگیرد. ایشان جزء شخصیتهای فرهیخته دانشگاهی ما بوده و هست و از او استفاده خواهیم کرد، دیروز به عنوان وزیر و امروز به عنوان مشاور رئیس جمهور اما در عین حال هیچ کس نباید ناراحت شود، به هر حال ما در چارچوب قانون رأی اکثریت نمایندگان مجلس در بحث رأی اعتماد را هرچه باشد میپذیریم و در قانون گذاری هم اگر شورای محترم نگهبان تأیید کند باز هم تسلیم هستیم. برخی قوانین هست که توسط مجلس تصویب و توسط شورای نگهبان هم تأیید میشود، ولی خیلی موافق نظر دولت نیست. اما رئیس جمهور آن را امضا و ابلاغ میکند و دولت هم حتماً آن را اجرا میکند. ما چارچوب داریم و نمیتوانیم از آن خارج شویم. ضرر لجبازیها و مقاومت کردنهای نابجا بیشتر است. همه باید مطیع قانون باشند.
امروز ما کشوری داریم که باید مجلس و دولت و قوه قضاییه، همه و همه در کنار یکدیگر بایستیم و به رهنمودهای مقام معظم رهبری توجه کنیم تا کار پیش برود و بتوانیم انشاءالله در این مسیر به مقصد برسیم.
اما همانطور که گفتم، اولویتها را فراموش نکنیم. ضمن اینکه بحمدالله در این اولویتها افکار عمومی جامعه نیز در حال نزدیک شدن به یکدیگر است. امروز هیچ کس به ما نمیگوید که مسئله هستهای را حل نکنید و آن را رها کنید. همه میگویند مذاکره جدی انجام دهید و این معضل را حل کنید. به هر حال تحریم باری بر دوش شخص من نیست که بگویم دلم میخواهد آن را بردارم یا برندارم. باری بر دوش کل ملت ایران است. البته میدانید که ما هنوز در تحریم هستیم و در بعضی از زمینهها من جمله در کشتیرانی به اندازهای تحریم برداشته شد و الان کشتیها میآیند و پهلو میگیرند.
در بندر عباس سؤال کردم که هزینه حمل از کشتیهایی که قبلاً به دلیل تحریم در کشورهای همسایه پهلو گرفته و بارها توسط لنج به ایران میآمد با امروز که پهلو میگیرند چقدر تفاوت دارد؟ گفتند برای هر کانتینر ۷۰۰ دلار اضافه میپرداختیم. این پول را چه کسی میدهد؟ دولت که نمیدهد، این پول را شما میدهید! دولت که چیزی ندارد. خزانهدار شماست. این یک مورد است، اگر بخواهم موارد دیگر را باز کنم شما اذیت میشوید.
تحریم مربوط به فرد نیست که رئیس جمهور بگوید میخواهم تحریم را بردارم یا برندارم. مربوط به دولت نیست. تحریم یک فشار ظالمانه غیر قانونی غلط برگرده تک تک مردم ایران است.
یعنی اگر خدای ناکرده شما مریض شوید و در زمان تحریم از داروخانه دارو بگیرید، قیمت آن گرانتر است. گندمی که شما از خارج وارد میکنید، در شرایط تحریم گرانتر تمام میشود. چون سیستم بانکی فعال نیست تا شما راحتتر بتوانید آن را وارد کنید. ما باید پول نقد بدهیم و آن هم گاهی به وسیله یک صراف! شما میدانید که چقدر گران تمام میشود؟ تمام مردم از دولت میخواهند که دولت در چارچوب قانون با حفظ حقوق مردم تحریمهای ظالمانه را بردارد. در این خواست، همه ما مشترک هستیم و جزء اولویتهای ماست. دولت این کار را خواهد کرد.
در تمامی مسیر هم ملت حامی دولت بوده و هست و مقام معظم رهبری هم دولت را در این مسیر تأیید کرده و خواهند کرد. تاکنون کار بزرگی انجام شده اما راه طولانیتری در پیش داریم که انجام میدهیم.
سخنم را جمع کنم. در زمینه جوانان و بانوان دولت وظیفه سنگینی بر دوش دارد. در زمینه سازمانهای مردم نهاد، دولت مصمم است که زمینههای حرکت فعالتر NGOها و سمنها را فراهم کند و برای استان اردبیل در این سفر الحمدلله تصمیمات خوبی اتخاذ شده است. انشاءالله این تصمیمات را عملی و اجرایی خواهیم کرد. در این دولت هر چیزی که به مردم قول میدهیم بر مبنای کارشناسی و محاسبه قبلی و بررسیهای قبلی بوده است.
انشاءالله بودجه تمام پروژههایی که بعد از این جلسه در شورای اداری اعلام خواهد شد، برای امسال و برای سال آینده صد در صد تخصیص داده خواهد شد. تمام پروژههای مهمی که من در سخنرانی اعلام کردم از جمله کانالکشیها و زهکشیها که مربوط به هشتاد و سه هزار هکتار است که هفده هزار هکتار آن اجرایی خواهد شد، مسئله راهآهن میانه به اردبیل و معادن و گردشگری، تهیه آب آشامیدنی و برق و..... پیگیری و با کمک و همت شما و آقای استاندار و همه مسئولین قدم به قدم اجرا خواهد شد و اگر اشکالی پیش آمد به بنده و هیئت دولت منتقل خواهند کرد تا پیگیری نماییم.
استان بسیار مهم اردبیل با علما، شعرا، عرفا، کارآفرینان و عشایر غیور خود، استعداد بسیار زیادی برای حرکت و توسعه دارد و دولت هم در کنار مردم تلاش خواهد نمود تا انشاءالله اردبیلی آبادتر را شاهد باشیم.
والسلام علکیم و رحمةالله و برکاته