برجام؛ تصویر قدرت نرم ایران

اگر قدرت نرم را توانایی در جذب و اقناع کشورها از طریق مشروعیت، جاذبه‌های فرهنگی، گفتمان‌ها، هنجارها و اجماع بین‌المللی بدانیم، برجام توانست با حمایت جهانی و چندجانبه‌گرایی، برای ایران قدرت نرم بسازد؛ قدرتی که در ۳ رویارویی با آمریکا در شورای امنیت، سبب انزوای این کشور شد.

رویارویی نخست: ۴ مهر ۱۳۹۷
ترامپ چند ماه پس از اعلام خروج یکجانبه از برجام، به عنوان رئیس دوره‌ای شورای امنیت، جلسه‌ای علیه ایران برگزار کرد. اما رهبران و وزرای اعضای شورای امنیت، یک به یک بر حفظ برجام و چندجانبه‌گرایی تأکید کردند. تصویر ماندگار آن روز، تصویر انزوای ترامپ بود، «تنها در خانه».

118111819/25/2025 5:23:50 PMhttps://www.rouhanihassan.com/media//Image/2025/09/202509106539245901_Orig.jpghttps://www.rouhanihassan.com/media//Image/2025/09/202509106539245901_Thum.jpg

رویارویی دوم؛ ۲۴ مرداد ۱۳۹۹
آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران به شورای امنیت مراجعه کرد اما فقط دومینیکن رأی مثبت داد؛ روسیه و چین، رأی مخالف دادند و باقی اعضای هم رأی ممتنع. حتی متحدان نزدیک هم حاضر به همراهی نشدند و قاب تاریخی دیگری از انزوای آمریکا ثبت شد؛ یک شکست خانگی.

118111819/25/2025 5:23:50 PMhttps://www.rouhanihassan.com/media//Image/2025/09/202509105877961751_Orig.jpghttps://www.rouhanihassan.com/media//Image/2025/09/202509105877961751_Thum.jpg

رویارویی سوم؛ پایان مرداد ۱۳۹۹
آمریکا پس از ناکامی در تمدید تحریم تسلیحاتی ایران، بلافاصله سراغ اسنپ‌بک رفت؛ اما ۱۳ عضو از ۱۵ عضو شورای امنیت مخالفت کردند و تلاش آمریکا، همان ابتدا عقیم ماند. از نظر اعضا، آمریکا از برجام خارج شده بود و حقی برای فعال‌سازی مکانیزم ماشه نداشت.

118111819/25/2025 5:23:51 PMhttps://www.rouhanihassan.com/media//Image/2025/09/202509105979884103_Orig.jpghttps://www.rouhanihassan.com/media//Image/2025/09/202509105979884103_Thum.jpg

برجام، حتی برجام نیمه‌جان، برجام در حال احتضار هم در این سه بزنگاه، به ایران امکان داد تا با پشتوانه‌ی چندجانبه‌گرایی، اجماع جهانی و مشروعیت حقوقی، آمریکا را در شورای امنیت منزوی کند. این همان «قدرت نرم» است؛ جایی که بدون زور و اجبار، قواعد و هنجارها به سود ایران عمل کردند.